Cuối tuần qua, Hội thảo “Thanh toán không tiền mặt: Động lực tăng trưởng kinh tế số” đã diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh trong khuôn khổ chuỗi sự kiện “Ngày không tiền mặt 2025” do Báo Tuổi Trẻ, Vụ Thanh toán (NHNN), Thời báo Ngân hàng phối hợp cùng Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh và CTCP Thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas) tổ chức.

Thanh toán số tăng vượt bậc

Phát biểu khai mạc tại hội thảo, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh, thanh toán không dùng tiền mặt là động lực then chốt thúc đẩy kinh tế số, góp phần tăng minh bạch, phát triển thương mại điện tử và dịch vụ công.

Phó Thống đốc cho biết, hiện trên địa bàn cả nước tỷ lệ người trưởng thành sở hữu tài khoản ngân hàng đã đạt 87%. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng xử lý trung bình 820.000 tỷ đồng mỗi ngày, hệ thống chuyển mạch tài chính đạt khoảng 26 triệu giao dịch/ngày. Đặc biệt, quá trình xác thực định danh điện tử bằng căn cước công dân gắn chip và sinh trắc học đang đạt kết quả ấn tượng với hơn 110,8 triệu hồ sơ cá nhân và 711.000 hồ sơ tổ chức đã được xác thực, là nền tảng quan trọng để bảo vệ người tiêu dùng trong môi trường số.

Ông Nguyễn Hưng Nguyên, Phó Tổng Giám đốc Napas bổ sung thêm, hiện nay giao dịch không tiền mặt tại Việt Nam đã tiệm cận Thái Lan, Ấn Độ và chỉ đứng sau Trung Quốc. Trong quý I/2025, người Việt thực hiện 5,5 tỷ giao dịch không tiền mặt, trong đó có tới 4,5 tỷ giao dịch qua kênh số với tổng giá trị đạt 40 triệu tỷ đồng.

Theo ông Nguyên, trong năm 2024 Napas ghi nhận mức tăng trưởng mạnh với việc xử lý thành công 9,56 tỷ giao dịch, tăng gần 30% về số lượng và hơn 14% về giá trị so với năm trước. “Điều này không chỉ giúp tăng tốc độ thanh toán, mà còn giảm chi phí vận hành, tối ưu dòng tiền, tăng tính minh bạch, hỗ trợ quản lý thuế hiệu quả nhờ khả năng truy vết giao dịch theo thời gian thực”, ông Nguyên nhấn mạnh.

Ghi nhận từ các tổ chức tín dụng, finetch cũng cho thấy việc áp dụng công nghệ số trong thanh toán đang không ngừng mở rộng và chuyên nghiệp hóa. Ông Phùng Duy Khương, Phó Tổng Giám đốc VPBank thông tin, chỉ từ quý IV/2024, hơn 60% giao dịch của VPBank đã diễn ra theo hình thức không chạm. Đồng thời, ngân hàng còn phát triển các giải pháp cho nhóm tiểu thương như “Tap to Phone” - biến smartphone thành thiết bị POS di động.

Trong khi đó, ở góc độ công nghệ, bà Lê Thị Thanh Bình, Giám đốc khu vực phía Nam Cốc Cốc cho biết, hiện đã có 59% người tiêu dùng Việt ưu tiên thanh toán không tiền mặt, đặc biệt là giới trẻ và nhóm thu nhập cao. “Việc phổ cập thanh toán không dùng tiền mặt đã tạo nền tảng để xây dựng xã hội số, kinh tế số giúp người dân, doanh nghiệp hưởng lợi đáng kể”, bà Bình nhìn nhận.

Khách hàng tham quan các gian hàng trình diễn và trải nghiệm công nghệ ngân hàng

Động lực chính thúc đẩy thương mại điện tử

Ghi nhận những kết quả rất tích cực của ngành Ngân hàng trong việc phát triển mạnh mẽ các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt những năm gần đây, bà Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho rằng, thanh toán số hiện nay đang là yếu tố cốt lõi thúc đẩy thương mại điện tử và kinh tế số.

Theo bà Oanh, hiện nền kinh tế số tại Việt Nam đã đóng góp 18,7% vào GDP, với thương mại điện tử tăng trưởng mạnh mẽ (16-30%/năm), tạo động lực thúc đẩy tiêu dùng, phân phối hiện đại và mô hình kinh doanh mới. Hiện Bộ Công Thương đã ban hành Kế hoạch phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2026-2030, đặt mục tiêu đến năm 2030 80% giao dịch thương mại điện tử sử dụng phương thức không dùng tiền mặt. “Vì thế, những bước tiến của ngành Ngân hàng trong hoạt động thúc đẩy thanh toán số là những điểm sáng rất đáng ghi nhận và là động lực để hoàn thành những mục tiêu phát triển kinh tế số, xã hội số”, bà Oanh nhận định.

Từ góc độ địa phương, ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh cho biết, TP. Hồ Chí Minh luôn xem thanh toán không tiền mặt là trụ cột phát triển đô thị thông minh, quản trị hiện đại và nâng cao hiệu quả kinh tế. Thời gian qua, địa phương đã ban hành kế hoạch phát triển thanh toán không tiền mặt trên địa bàn, triển khai đồng bộ trong các lĩnh vực như dịch vụ công, giáo dục, y tế, giao thông và xúc tiến thương mại.

Tuy nhiên, thực tế triển khai vẫn gặp khó khăn, đặc biệt là vấn đề bảo mật và an toàn giao dịch. Người dân còn e ngại sử dụng thanh toán số do lo ngại tội phạm công nghệ cao, lừa đảo và đánh cắp dữ liệu cá nhân ngày càng tinh vi. Đây là một trong những rào cản lớn cần tiếp tục được giải quyết. Vì thế để lan tỏa sâu rộng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt, ông Dũng đề nghị Trung ương cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý đồng bộ với Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi 2024), hỗ trợ chia sẻ dữ liệu, bảo mật và kết nối thông tin. Phía TP. Hồ Chí Minh sẽ tích cực tích hợp thanh toán số vào các dịch vụ công, giáo dục, y tế, thuế; đồng thời đẩy mạnh truyền thông, hỗ trợ tiểu thương - doanh nghiệp nhỏ tiếp cận giải pháp thanh toán phù hợp, góp phần hình thành hệ sinh thái thanh toán thông minh, an toàn và toàn diện.

Thạch Bình

Theo https://thoibaonganhang.vn/