Hạ tầng dữ liệu hiện đại là nền tảng vận hành các phần mềm, ứng dụng dùng chung trong chuyển đổi số cấp địa phương. Ảnh minh hoạ

Hạ tầng số dùng chung – Nền tảng kết nối xuyên suốt ba cấp hành chính

Hạ tầng mạng truyền số liệu chuyên dùng được xác định là trục kết nối xuyên suốt giữa các cơ quan nhà nước từ Trung ương đến cấp xã. Mạng bao phủ toàn bộ hệ thống chính trị, bảo đảm liên kết toàn bộ các ứng dụng và nền tảng, từ cấp quốc gia đến địa phương. Các địa phương có thể triển khai kênh truyền riêng để phục vụ việc kết nối với những cơ quan, tổ chức ngoài phạm vi mạng chuyên dùng, hoặc để vận hành các hệ thống thông tin dùng riêng, bảo đảm phù hợp với Kiến trúc Chính quyền điện tử/chính quyền số cấp tỉnh, đồng thời tuân thủ kế hoạch chuyển đổi số chung và bảo đảm yêu cầu liên thông, đồng bộ, bảo mật theo định hướng của Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Bên cạnh đó, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm tổ chức rà soát, xây dựng và ban hành kế hoạch phát triển hạ tầng trung tâm dữ liệu trên địa bàn. Nguyên tắc triển khai là ưu tiên tận dụng các trung tâm dữ liệu hiện có, bảo đảm khả năng dùng chung giữa nhiều cơ quan, đơn vị, kể cả cấp xã nếu có phát sinh nghiệp vụ liên quan. Trước khi xây dựng mới, địa phương cần phối hợp, thống nhất với bộ quản lý chuyên ngành ở Trung ương nhằm tránh chồng chéo, bảo đảm tương thích hệ thống.

Văn bản nêu rõ, hạ tầng vật lý – số dùng chung tại địa phương bao gồm hệ thống camera giám sát thông minh, cảm biến môi trường và các nền tảng tích hợp phục vụ thu thập, lưu trữ, chia sẻ dữ liệu từ nhiều nguồn, hướng tới hỗ trợ các ứng dụng IoT. Việc đầu tư bảo đảm khả năng phục vụ đa cơ quan, đồng thời nghiêm cấm việc xây dựng, mở rộng hoặc nâng cấp những hạ tầng có chức năng, phạm vi tương tự các hệ thống đã được triển khai ở cấp Trung ương. Địa phương được khuyến khích phát triển các nền tảng quản lý hạ tầng dùng chung nhằm tối ưu hóa tài nguyên như máy chủ, lưu trữ, mạng, dịch vụ đám mây, bảo mật, sao lưu và phục hồi dữ liệu.

Hạ tầng tiện ích số và Công nghệ số, bao gồm các nền tảng cung cấp dịch vụ công thiết yếu như Cổng dịch vụ công quốc gia, hệ thống định danh điện tử VNeID, thanh toán số, chữ ký số và bản đồ số, cũng như các nền tảng chuyên ngành về y tế, giáo dục, du lịch,...được triển khai đồng bộ, thống nhất trên phạm vi cả nước. Các địa phương không được phép đầu tư riêng lẻ hoặc nhân rộng hạ tầng có chức năng tương tự, mà cần ưu tiên sử dụng những nền tảng do Trung ương hoặc các bộ, ngành triển khai, đồng thời bảo đảm sự tương thích với Kiến trúc Chính quyền điện tử/chính quyền số cấp tỉnh.

Phần mềm, ứng dụng dùng chung – Đồng bộ hóa công cụ vận hành chính quyền số

Văn bản xác định, việc xây dựng và triển khai phần mềm, ứng dụng dùng chung phải được thực hiện đồng bộ, theo kế hoạch chung của Trung ương. Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với các bộ ngành xây dựng danh mục nền tảng số quốc gia, các nền tảng dùng chung theo ngành, lĩnh vực hoặc vùng, được triển khai đến cấp tỉnh, xã nhằm phục vụ trực tiếp cán bộ, công chức mà không cần các địa phương tự phát triển phần mềm có chức năng tương tự.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm xây dựng và ban hành danh mục phần mềm, ứng dụng dùng chung phù hợp với kiến trúc chính quyền số và kế hoạch chuyển đổi số đã được phê duyệt. Các phần mềm này ưu tiên phục vụ nhiều cơ quan, đơn vị, kể cả cấp xã khi có liên quan. Việc phát triển phần mềm riêng ở cấp xã chỉ được thực hiện khi không có giải pháp dùng chung phù hợp từ cấp tỉnh hoặc Trung ương. Đặc biệt, mọi kế hoạch đầu tư mới hoặc nâng cấp phần mềm đều phải được rà soát kỹ lưỡng, tránh trùng lặp với các nền tảng đã có.

Trong trường hợp phát sinh nhu cầu phần mềm chuyên ngành đặc thù, địa phương cần phối hợp và thống nhất với bộ chủ quản ở Trung ương về yêu cầu kỹ thuật và khả năng tương thích để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả khi tích hợp vào hệ thống chung. Danh mục và kế hoạch phần mềm dùng chung của địa phương phải được gửi về Bộ Khoa học và Công nghệ trước tháng 7 năm 2025 và cập nhật kịp thời khi có sự điều chỉnh.

Việc xây dựng đồng bộ hạ tầng số cùng phần mềm, ứng dụng dùng chung là nền tảng không thể thiếu trong quá trình chuyển đổi số tại các địa phương. Triển khai đúng định hướng, tận dụng hiệu quả hệ thống đã có, tránh trùng lặp trong đầu tư sẽ giúp tiết kiệm ngân sách, tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao tính kết nối, thống nhất trong toàn bộ hệ thống chính quyền từ Trung ương đến cơ sở. Đây là điều kiện tiên quyết để xây dựng một nền hành chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả, đáp ứng tốt kỳ vọng của người dân và doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.