Kể từ ngày 1/7/2025, Việt Nam chính thức áp dụng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (tỉnh/thành phố và xã/phường/thị trấn), loại bỏ cấp quận, huyện. Đây là bước đi then chốt trong cải cách hành chính, hướng tới tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực và hiệu quả hơn.

Ngay trước đó, từ ngày 30/6, hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia đã đồng loạt cập nhật quê quán và địa chỉ thường trú mới của người dân trên ứng dụng VNeID, phù hợp với ranh giới hành chính vừa điều chỉnh. Ngay lập tức, nhiều tài khoản mạng xã hội rộ lên trào lưu chia sẻ ảnh chụp màn hình VNeID mới, như một cách “khoe” mình đã trở thành cư dân của đơn vị hành chính mới.

Tuy nhiên, việc đăng công khai thông tin cá nhân nhạy cảm trên mạng xã hội tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Trong nhiều năm qua, thói quen khoe CMND/CCCD, mã vé, sao kê ngân hàng… đã khiến không ít người mất tiền oan vì kẻ xấu lợi dụng dữ liệu công khai để thực hiện lừa đảo. Khi VNeID trở thành công cụ định danh điện tử gắn liền với hàng loạt tiện ích công và dân sinh, hình ảnh ứng dụng này càng trở thành “mồi ngon” cho tội phạm mạng.

Đáng lo hơn, với sự tiến bộ của trí tuệ nhân tạo và công nghệ nhận diện hình ảnh, chỉ qua một tấm ảnh chụp VNeID nếu không che chắn cẩn thận, kẻ xấu có thể dễ dàng thu thập số căn cước, địa chỉ, thậm chí dữ liệu QR code để xây dựng hồ sơ cá nhân giả, dùng cho chiêu trò giả mạo, lừa tiền, làm giấy tờ giả. Chỉ một khoảnh khắc “khoe vui” có thể dẫn đến hậu quả kéo dài: từ mất tài sản, bị giả danh đến các phi vụ lừa đảo quy mô lớn.

Các chuyên gia an toàn thông tin – khuyến cáo người dùng tuyệt đối không đăng tải ảnh căn cước, bằng lái, thẻ ngân hàng hoặc bất kỳ giấy tờ cá nhân nào lên mạng. Nếu cần chia sẻ, phải che phủ mọi trường thông tin nhạy cảm (số căn cước, địa chỉ, QR code…), đồng thời rà soát kỹ thiết lập quyền riêng tư trên mạng xã hội và cảnh giác với mọi liên hệ lạ sau khi thông tin bị công khai.

Việc điều chỉnh địa giới hành chính và cập nhật dữ liệu cá nhân trên VNeID là một mắt xích quan trọng trong lộ trình số hóa quốc gia. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích của kỷ nguyên số mà không chịu rủi ro, mỗi chúng ta cần tự trang bị kiến thức bảo mật cơ bản và thận trọng khi chia sẻ bất cứ thông tin cá nhân nào trên môi trường trực tuyến.